lunes, 22 de febrero de 2010

ENTREVISTA A MANUEL MANDIANES


O club de lectura de 1º de BAC (Uxía, Noelia, Úrsula, Beatriz, Susana, Mirian e Isabel) realizáronlle esta entrevista ao antropólogo limiao Manuel Mandianes vía correo electrónico logo dunha interesante conferencia impartida no instituto.


ENTREVISTA

Pregunta: Cando descubriu a súa vocación?

Resposta: A vocación non vén de súpeto, vaise descubrindo pouco a pouco. As cousas que un vai vendo na vida, as lecturas, as conversas vanche descubrindo o que che gusta e aquilo que podería facer de maneira máis ou menos axeitada. Moitas persoas non teñen a oportunidade de escoller, teñen que facer o que se lles presenta.


P: Que cree que se perde cando se perde unha aldea como a súa, Loureses?

R: Cando se perde unha das nosas aldeas, aínda que sexa a máis pequeniña, pérdese un mundo, un anaquiño da historia, pérdese un cacho do universo. Polo mesmo, o día seguinte da desaparición dunha aldea o mundo será un anaquiño máis pobre.


P: Que foi ou que é o que máis estrañou e estraña de Galicia, e en especial da comarca da Limia, cando está lonxe da terra?

R. Os meus pais, os meus irmáns, os meus sobriños e os meus amigos da infancia. Pero tamén boto a faltar as pedras do camiño que pisaba cando era cativo, a sombra dos carballos onde xogaba cos outros rapaces, os recunchos do patio e da horta onde me agochaba con outros meniños.


P: Que lembra máis das súas moitas viaxes?

R. Di o refrán: “Para saber, viaxar ou ler”. Eu fago desde fai moito tempo as dúas cousas: viaxo moio e leo moito. O que me vén ao maxín cando me poño a lembrar as viaxes son as anécdotas. Unha mexada nos pés dunha estatua en Manhaim, unha ollada furtiva dunha moza cando se baixaba do tren, o ollar dun meniño acochado no regazo da súa nai nunca praza de Bruxelas, o asombro dun home perdido na estación do tren de Osaka, o sentimento de impotencia dun turista no Pelourinho, en Salvador de Bahía, que acababa de darse conta que lle tiñan roubado todo.


P: No seu libro O río do esquecemento di: “As comunidades organízanse arredor do centro en círculos concéntricos”. Cal considera que é ese centro?

R: Tradicionalmente, a lareira é o centro da casa; a aira, o centro do barrio; o cruceiro, o centro da aldea onde se reunía o concello. Se chovía ou nevaba podíase xuntar no forno ou una taberna. A parroquia xiraba en torno ao cemiterio que sempre estaba ao redor da igrexa. O adro da igrexa sempre foi lugar de reunión da xente da parroquia a entrada e saída da misa e, noutras moitas ocasións, os homes xuntábanse na taberna e na forxa, e as mulleres no taller da costureira e no tear. Hoxe moitas aldeas que xiraban arredor do cruceiro están estiradas ao longo a estrada, e os veciños case non teñen trato entre eles porque os servizos que antes se prestaban uns aos outros agora páganse.


P: Vostede escribiu un libro sobre o burro, protagonista de tantas historias humanas cunha documentación sorprendente. Como se lle ocorreu semellante idea?

R. O burro foi compañeiro meu durante toda a miña infancia. Para ir dunha aldea a outra, para ir coas vacas, coas ovellas, para ir a buscar feixes de babos, de herba ou ir ao muíño, o burro era o vehículo indispensable e único. As casas fortes podían ter, tamén, un cabalo. O meu mundo era o mundo do meu burro. Nunca fun máis alá co burro e o burro nunca foi mais alá ca min. Cando fun grande deime conta de que aquel compañeiro inseparable da miña nenez estaba a desaparecer e falando co meu amigo Bieito Ledo, editor, suxeriume a idea de escribir un libro sobre o burro. Así naceu a idea e, logo, O burro.


P: Recentemente participou no “Foro La Región” cunha conferencia titulada: “Desaparece a relixión”, cales son, segundo vostede, as causas desa desaparición?

R. O titulo da conferencia non era unha afirmación senón unha pregunta. Moita xente pensa que a relixión está a desaparecer porque a xente non vai tanto á misa como ía cando eles eran mozos. A relixión non desaparece aínda que as formas de expresar a relixiosidade teñan cambiado moito nos últimos trinta años. Cada día máis, a xente relaciónase con Deus, cos santos, cos anxos, cos seus antergos á súa maneira. E aqueles que deixan de facerlles aos fillos a primeira comuñón ou de bautizalos están a inventar a comuñón ou bautizo civil. Isto quere dicir que as persoas, polo de agora, teñen necesidade de ritos que os conecten co sagrado, co misterio, co mais alá. Así como dicimos que o home é un animal racional quizais teñamos que engadir que tamén é animal ritual e relixioso.


P: Como membro do Consello Superior de Investigacións Científicas, en que está a traballar e cales son os seus proxectos futuros?

R: Un equipo de antropólogos estamos a traballar sobre os cambios na maneira de entender o longo da historia e como se entende hoxe. Estudamos que queren dicir as cousas que a xente se colga ao pescozo, que queren dicir as tatuaxes, as mutilacións, os pircings e como é utilizado o corpo de homes e mulleres na publicidade, na televisión, no cine. Por outra banda, estou a acabar un libro sobre os inmigrantes e argallando a segunda parte do “Raposiño” da que desaparece, entre outros personaxes, o cego.

lunes, 8 de febrero de 2010

CANCIÓN MARROQUÍ TRADUCIDA


we hadi fe khater /
E esta está dedicada
le jame3ale mestawia le Fnaire/
ao grupo Fnaire
nass le maghren, u nass le Maghrebi /
á xente de Marrocos, e á xente do Maghreb
u nass djaizaire/
e á xente de Alxeria
rohe rohe golih, goleh/
anda, anda, dille, dille
Bladi ya le jazaire 7ulina babeha, babeha/
Ao meu País, Arxelia , abride a vosa porta, porta
Bladi ya le maghrebe tarabina fe terabeha,/ fe terabeha
O meu País Marrocos medramos
na súa terra
Twahexetekume bezafe bla bikume ne khafe/
estráñovos, e sen vós teño medo,
Khute u sehabe we hebabi/
meus irmáns e amigos,
Twahexetekume bezafe bla bikume ne khafe/
estráñovos, e sen vós teño medo,
Khuti u sehabe we hebabi HAYA/
irmáns e amigos,
Rire ne gulikume gulu lia/
dígovos e dicídeme
le jenesia diana tuna2ia/
a nosa nacionalidade é a mesma
lioma gudami gudameke/
hoxe enfronte a miña e a túa
juj jajate tan xofike u te xufe fia/
dous cristais mirándote e mirándome
le maghrebe u la djazaire/
Marrocos ou Arxelia
kol wahed fina achenu daire/
cada un o que fai
lach ade lekhaseme u lach le 3dawa benatena/
por que problemas e odio entre nós?
le hiware rahe saife/
existe o debate
be 3zena be gua islamia/
queremos ser unha forza islámica
cheda le jame/

ben achegada
le mahraba diana tekune sensela sehiha/
o noso Maghreb, unha corda ben apretada
bla bla lehafe/
sen separar
lehasul beghina mejemuaa daire/
o máis importante: queremos ser un conxunto
redondo
,
gueeda weheda/
unha mesma mesa
kima se ba9elina u guena/
como dixemos antes
me3a khutena beghina le waheda/
queremos unificarnos cos nosos irmáns
bladi ya le maghribe 7ulu lina babeha, ana teife
bladi ya le djazaire terabina fe terabeha, ana teife
Twahexete Khute u sehabe we hebabi
Twahexetekume bezafe bla bikume ne khafe
Khuti u sehabe we hebabi HAYA
kume bezafe bla bikume ne khafe

hake 2idia u dir mezia /
toma a miña man e fai algo
brite le khir like u lia/
quero o ben para ti e para min
nawi le khute i be9au khute/
pretendo que os irmáns queden irmáns
beghina bina wahed/
que sexamos un
ne 3aliwe i sawete/
e levantar o son
maghribi djazairi aselena wa7ed/
Marroquí ou Arxelino somos dunha única orixe
baghi le ketir nude ma te be9a ga3ed/
se queres moito levanta e non quedes sentado
nass tefewa dawe beghawe delame/
que eles apagaron a luz e queren escuridade
7erube wahemia ghir bel kelame/
guerras soñadas só con palabras
Khaline ne 3ixu fe sene musalame/
deixádenos vivir en Paz
Kunu mitale le hade le 3alame/
e ser un exemplo para o mundo
Baraka ma nelumu fe be3ediatena/
xa chega de reprocharnos os uns aos outros
Kif le khute ne 3ichu 7eyatena/
como irmáns vivamos a nosa vida
Du9e fe babi ne du9e fe babeke/
pregunta por min, pregunto por ti
Mena khuteke mena se7abek/
por nós, teus irmáns e amigos,
Jaw xi nass se seweluni/
preguntáronme algúns
Galu baraka khela3etuni/
e dixeron “ chega, estamos asustados”
Bladi ya le jazaire 7ulina babeha, babeha
Bladi ya le maghrebe tarabina fe terabeha, fe terabeha
Twahexetekume bezafe bla bikume ne khafe
Khute u sehabe we hebabi
Twahexetekume bezafe bla bikume ne khafe
Khuti u sehabe we hebabi HAYA

Ne tefahemu wahhhhhe/
entendémonos
Daya3ena bazafe/
perdemos moito


Traducido por Fatima Fathallah

VIVIR A VIDA NOUTRO PAÍS, IR E VIR


Ionut, alumno de PCPI de Carrocería, escribiu para a semana da paz este relato conmovedor sobre a súa experiencia como inmigrante.


Cando cheguei a España todo era tan diferente que parecía un soño. Dende a hora que era distinta á comida e á paisaxe. Cando cheguei xunto ós meus pais despois de seis meses sen velos, todo me parecía un soño do que non quería espertar. En todo o tempo que estiven lonxe deles vivín coa miña avoa e a miña tía. Marchar do meu país de orixe, Romanía, deume moita pena porque deixaba alí todos os meus amigos e familiares. Ó chegar a Galicia eu esperábame que me trataran mal, por todos os feitos que levaran a cabo os meus compatriotas romaneses. Pero resultou que me equivoquei, porque a xente que encontrei foi, e segue sendo, marabillosa. Ós dous meses de chegar a Galicia empecei o colexio, apenas sabía falar. Pero grazas a iso fixen moitos amigos, a maioría deles xogando ó fútbol. Despois de dous anos no colexio, tiven que dar o cambio ó instituto. Aí coñecín moita xente. Pero aínda así acórdome da xente do país onde nacín e ás veces quedo pensando como sería a miña vida alí. A vida alí é moi difícil xa que os prezos son como os de aquí pero os soldos apenas chegan a 140 euros ó mes, é por iso que a xente se ve obrigada a emigrar. As persoas non teñen a culpa por emigrar, só o goberno. Ó marchar do país vanse sen saber se van a un bo ou mal sitio. Só queren vivir mellor que no seu país e moitos deles conségueno, xa que encontran un traballo estable. Pero os que non dedícanse a roubar e a enganar á xente para poder sobrevivir. O mundo é inxusto porque hai moitas persoas de todos os países que teñen moitos cartos e dedícanse a comprar coches de luxo e malgastar cartos cos que podían axudar a miles de persoas enfermas e pobres para que deixen de emigrar.
Os emigrantes fan cousas tanto boas como malas no país ó que chegan. Unha das cousas boas é incrementar a poboación do país e a economía. Unha cousa mala é que cada vez hai menos postos de traballo e a xente vese forzada a traballar por menos diñeiro para poder saír adiante a fin de mes. Así que a xente que non é racista vese obrigada a saír ás rúas a facer folgas para defender o seu posto de traballo. Se todos os países tiveran a economía de España, Suíza, Inglaterra, Alemaña, Estados Unidos, etc, a emigración xa non existiría.
Hai xente que pon en perigo as súas vidas vindo en caiucos dende África, moitos deles xa non chegan porque falecen no camiño e os seus familiares non saben nada deles: nin se chegaron nin se sobreviviron.
Eu e a miña familia tivemos sorte. Chámome Ionut, teño 16 anos, levo en Xinzo 5 anos, e malia ter morriña do meu país, son feliz en Galicia.


Ionut Pertroîrchie


A foto está sacada dunha viaxe en tren por Romanía, de Sibiu, en Transilvania, a Constanza, no Mar Negro. Un solpor que ía quedando atrás...

martes, 2 de febrero de 2010

LENDAS DA BISBARRA


LENDAS 2009-2010

Nun lugar que pertence a Sandiás hai unha torre chamada Torre do Castro e nela atópase un pozo que comunica tres torres: a do Castro, a de Porqueira e a da Pena. A lenda narra que se na Torre do Castro tiras unha ave de curral coma unha pita ou un pavo nese intre aparecerache o demo para levarte ao mundo das sombras, máis coñecido coma o INFERNO.

Miguel García

Conta a lenda que unha vez hai moito tempo un home pasou cabalgando por diante do Penedo de Nocelo da Pena e viu unha moura que estaba escollendo unhas pebides de ouro que tiña no chan sobre unha manta. Ela díxolle que se detivese e preguntoulle se quería un pouco, o home asentiu e a moura preguntoulle se quería un puñado ou unha fanega e el, que era moi avarento, díxolle que prefería a fanega. Foi por esa medida á casa e, cando voltou, a moura xa desaparecera.

Roi Salgado

O Penedo do Arangaño

Conta a lenda que no penedo situado no monte do Arangaño, na aldea de Perrelos, vivía unha moura á que chamaban Dourada. A todo aquel que pasara por alí e non lle botara nada de valor, a moura iríao visitar pola noite e levaríao con ela e non o volverían ver nunca máis.

Belén Sotelo

A Raíña Loba

Era unha muller metade loba e metade muller. Vivía nun penedo onde tiña de escravos os mouros, e se algún destes a traizoaba eran sacrificados no Penedo das Fatigas. Para comer os veciños debíanse pór de acordo porque cada semana un deles debíalle dar unha vaca. Os veciños, fartos da tiranía dela, decidiron darlle morte. Morreu asasinada polos de Peixeiros.

Brandon Barreiro, José Antonio Andrade

A Raíña Loba

Lembran que hai moitos anos na miña aldea había unha muller chamada a Raíña Loba. Esta tiña tanto poder que conseguía o que quería. Un día os veciños preguntáronlle cando se marcharía e ela díxolles “o día que a Serra do Larouco dea centeo”. Os veciños araron un anaco da serra e plantaron alí o centeo pero non naceu. E entón un día cargaron os carros con centeo para subilos á serra e á mañá baixaron para chamala e que vise os carros cheos de centeo e crese que a serra dera centeo. Así o fixeron e ela creuno e díxolles que marcharía porque así o dixera e marchou para unha aldea chamada A Magdalena”.

Álvaro Moure

Inmigración 2

Inmigración 2
Dende Alemaña

Inmigración 1

Inmigración 1
Dende alemaña

no limite 1

no limite 1
Lodoselo